IN MEMORIAM PIET BORSBOOM

Gisteren bereikte ons het trieste bericht van het overlijden van oud-collega en drafsporticoon Piet Borsboom. Piet tobde al een tijdje met zijn gezondheid en werd daartoe recentelijk opgenomen in een verzorgingstehuis.

Piet – bij zijn collega’s vooral bekend als Borsboom, of kortweg Bors – werd zoals hij zelf placht te zeggen “groot tussen de paarden en de paardenmensen”. Zijn ouderlijk huis gaf een panoramisch uitzicht over de Duindigt-piste en het was dus allerminst verwonderlijk dat hij al op zeer jonge leeftijd gefascineerd raakte door de paarden en het wereldje eromheen. Tijdens zijn schooltijd verrichtte hij op koersdagen hand- en spandiensten, zoals het noteren van de uitslagen op het publicatiebord en het luiden van de bel in de paddock als de jockeys moesten opstijgen.

Na zijn diploma’s te hebben behaald ging hij aan de gang als administrateur bij een Haags autoverhuurbedrijf, maar toen er in 1954 een vacature vrijkwam op de afdeling Drafwezen van de NDR aarzelde hij geen moment en maakte hij de overstap naar het kantoor aan het Haagse Emmapark.

Buiten kantoor was Piet ook werkzaam in alle denkbare functies als NDR-functionaris op de koersbanen. Werkweken van zeventig uur en soms wel langer waren hierbij meer regel dan uitzondering, maar Piet lachte daarom. De koers was naast zijn werk ook zijn liefhebberij. Met uitzondering van die van finishfotograaf en starter heeft Piet alle functies op de baan bekleed, maar toch zal hij vooral worden herinnerd als wedstrijdsecretaris en speaker.

Piet was altijd bijzonder begaan met het wel en wee van de sport en realiseerde zich als geen ander dat de totalisatoromzet de kurk was waar het schip op dreef. Als wedstrijdsecretaris stapte hij op drukke koersdagen vaak een minuut of vijf voor de start de regiekamer binnen om hoogstpersoonlijk de tijdenband te bedienen en zo nodig even stiekem stil te zetten als de rijen voor de kassa’s daar aanleiding toe gaven.

Piet bleef tot 1993 in vaste dienst en werkte daarna nog vele jaren als parttimer op de koersbanen. Niet meer gebonden aan werktijden op kantoor had hij eindelijk tijd om zich wat meer te concentreren op zijn grote passie: de kortebaan. In die periode nam hij de coördinatorfunctie van Bert Smits over en vormde samen met Egbert Wittenaar het vaste speakerteam.

In 2009 vond Piet het tijd worden om zijn officiële functies neer te leggen, maar dat betekende niet dat hij niet meer actief was. Op “zijn” Duindigt verzorgde hij op koersdagen trouw de rondleidingen en op de kortebaan stelde hij zich beschikbaar als vrijwilliger om speluitleg te geven aan nieuwe bezoekers.

Dat laatste was Piet zoals we hem allemaal hebben gekend. Betrokken, behulpzaam en down to earth, het zijn slechts enkele superlatieven die op hem van toepassing zijn en die hem zo geliefd maakten bij collega’s, baanbesturen en actieven in de sport.

De laatste jaren ging Piets gezondheid in rap tempo achteruit. Na een aantal jaren geleden te zijn gevallen werd hij steeds minder mobiel, waardoor hij nog maar mondjesmaat op Duindigt kwam en al helemaal niet meer op de kortebaan.

Piet is 89 jaar geworden. Zijn verdiensten voor de draf- en rensport zijn even groot als de leegte die hij achterlaat.

Bestuur, Raad van Toezicht en medewerkers van de NDR wensen zijn vrouw Corry en verdere familie heel veel sterkte in deze bijzonder moeilijke tijden.

De zweep: Hulpmiddel, geen dwangmiddel!

Dierenwelzijn is een belangrijke bepalende factor binnen de draf- en rensport. Het welzijn van onze paarden en de veiligheid van mens en dier, mag daarbij nooit ondergeschikt zijn aan het economisch belang. Dit zijn uitgangspunten die in 2018 al zijn geformuleerd in de toenmalige strategische visie 2018 – 2022 van de SNDR.

De waardering van het paardenwelzijn in onze sport, wordt in hoge mate bepaald door de wijze waarop er maatschappelijk draagvlak – zowel nu als in de toekomst – bestaat voor de wijze waarop het paard wordt behandeld en gerespecteerd. De algemene beeldvorming inzake dierenwelzijn wordt hierbij mede gevormd door gebruik van hulpmiddelen. De zweep blijkt bij uitstek beeldbepalend te zijn voor de maatschappelijke perceptie van de draf- en rensport. Derhalve is het noodzaak om hier (nu) verdere stappen in te zetten.

Daarom zullen per 1 januari 2023 de thans geldende reglementen inzake het gebruik van de zweep tijdens koersdagen op de lange baan, voor draverijen en voor rennen worden aangepast.

Vanaf 2023 zal het gebruik van een zweep (lees ‘karwats’ voor de rensport) voor het aansporen van het paard verboden zijn. De zweep mag vanaf de aangegeven ingangsdatum nog slechts worden meegevoerd ter correctie en alleen worden ingezet indien er zich een situatie voordoet waarin de veiligheid van mens en dier in het geding kan komen.

Dit is de uitkomst van een lang, intensief en zorgvuldig doorlopen traject, waarbij het bestuur van de SNDR, de Commissie Welzijn (onafhankelijk adviesorgaan SNDR), het bestuur van de VDRP en de comitéleden van de SNDR betrokken zijn geweest.

Hoewel de nieuwe regels voor het hanteren van de zweep primair zijn voortgekomen als gevolg van een intrinsieke motivatie vanuit de sector (de eerder genoemde strategische visie), zijn ook externe factoren nu en in de toekomst van invloed op het binnen de draf- en rensport verder verbeteren van het paardenwelzijn. De petitie/actie “Drafsport? Onsportief!” van Dier & Recht is bijvoorbeeld een teken aan de wand dat dierenwelzijn in de paardensport een blijvend fenomeen is.

Bij het ingaan van de nieuwe reglementen (zie ‘officieel bulletin’ in dit nummer van ‘Draf en Rensport’) per 1 januari a.s. is het te verwachten dat de partijen die hier naar moeten handelen, tijd nodig hebben om hier aan te wennen. De SNDR zal er dan ook op toezien dat in het geval van bestraffingen, deze altijd door het dienstdoende comité worden aangezegd. Hierbij zal altijd een uitleg worden gegeven over de wijze van beoordelen door het comité. Hierdoor wordt in ieder geval zeker gesteld dat bij iedere bestraffing de motivatie vanuit het comité helder is voor de betreffende rijder.

De nieuwe reglementen zullen elke 6 maanden worden beoordeeld en getoetst. Hieruit zal moeten blijken of de regelgeving voldoende helder is, of de bestraffing afdoende wordt onderbouwd en uitgelegd en of het effect van de maatregelen een positieve uitwerking heeft op het imago van onze sport in het algemeen en de welzijnsbeleving van het paard binnen onze sector in het bijzonder. Feedback en ervaringen vanuit de rijders (de VDRP is hierbij de gesprekspartner voor de SNDR) en comitéleden worden hier vanzelfsprekend in meegenomen en worden zeker ook met de beide instanties besproken.

Wij hopen met deze nieuwe regels voor het meevoeren van de zweep een positieve impuls zullen geven aan het verder verbeteren van het maatschappelijk draagvlak voor onze sector en het respect vanuit de sector richting onze dravers en volbloeds.

Bestuur SNDR

Klik hieronder voor de per 1 januari 2023 wijzigende reglementen. Het document wordt in een nieuw scherm geopend.

Blauwe reiger besmet met westnijlvirus

In Noord-Holland-Noord is een blauwe reiger positief getest op het westnijlvirus. Het virus komt weinig voor in Nederland. Omdat het virus overgebracht wordt door muggen en het muggenseizoen waarin muggen steken nagenoeg voorbij is, zal er waarschijnlijk nu geen verdere verspreiding van het virus meer plaatsvinden. 

Vogels en muggen extra gecontroleerd

De blauwe reiger werd half september gevangen in een eendenkooi. Het Erasmus Medisch Centrum deed hier onderzoek naar de vogelgriep. In de omgeving van de positieve reiger wordt nu onderzocht of er nog meer vogels met het westnijlvirus besmet zijn. Ook doet de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit ( NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit)) onderzoek naar overwinterende muggen in het gebied. 

Westnijlvirus

Het virus komt voor bij vogels en wordt overgebracht door muggen die zich voeden met bloed van besmette vogels. Deze muggen verspreiden het virus naar andere vogels en soms ook naar mensen en zoogdieren, zoals paarden. De afgelopen tientallen jaren heeft het virus zich verspreid over grote delen van de wereld, waaronder Zuidoost- en Centraal-Europa en Duitsland. In Nederland werd het westnijlvirus voor het eerst gevonden in 2020 bij een grasmus en vervolgens is dat jaar besmetting vastgesteld bij muggen en 8 mensen. 

Besmetting bij mensen

Meestal worden mensen niet ziek van het westnijlvirus. Zo’n 80% krijgt helemaal geen klachten en 20% krijgt milde symptomen zoals koorts en griepachtige klachten. Maar een klein deel (1%) krijgt een ernstige ziekte, zoals hersenontsteking of hersenvliesontsteking. 

Besmetting bij paarden

Ook paarden kunnen klachten krijgen, in tegenstelling tot andere (landbouw)huisdieren. Net als bij mensen verloopt een infectie met het westnijlvirus bij de meeste paarden zonder (zichtbare) verschijnselen. Zo’n 20% vertoont milde verschijnselen zoals gebrek aan eetlust, sloomheid en koorts. Ongeveer 10% van de dieren krijgt ernstige klachten. Voor paarden zijn er vaccins beschikbaar.

Westnijlvirus vroeg signaleren Het RIVM, de NVWA en andere partijen werken nauw samen om de verspreiding van het westnijlvirus te volgen. Om het virus vroeg te signaleren doen het RIVM en de NVWA onder andere onderzoek naar muggen en houden veranderingen daar in de gaten. Erasmus MC (Erasmus University Medical Center) leidt een nationaal onderzoeksconsortium dat kans op uitbraken in kaart brengt. Het RIVM en de NVWA lichten het publiek voor, zodat mensen, wanneer dat nodig is, weten wat ze zelf kunnen doen. Zo voorkomen we zo veel mogelijk dat muggen het virus overdragen en mensen er ziek van worden.

Zie ook de infographic van de WUR over het Westnijlvirus bij paarden: infographic Westnijlvirus bij paarden

UET: nieuwe uitschijving UET-koersen vanaf 2023

De board van de UET (Union Europeen du Trot) heeft voorafgaand aan de Grand Prix de L’UET op vrijdag 14 oktober, vergaderd op de Hippodrome Paris-Vincennes

Hier is besloten enkele wijzigingen door te voren in het bestaande programma van de UET-koersen.

In 2023 zullen het EK voor 3-jarigen en 5-jarigen verdwijnen en in plaats daarvan wordt de Elite UET Grand Prix Finale in het leven geroepen.

De Elite UET Grand Prix Finale voor paarden van 5 jaar en ouder, zal elk jaar medio oktober verreden worden en gedoteerd zijn met 500.000 euro prijzengeld.

De paarden kunnen zich voor de finale kwalificeren via 15 Groep I koersen in Europa, waarin ze punten kunnen scoren op basis van hun behaalde resultaten.

De Elite UET Grand Prix Finale zal om en  om in Zweden (Solvalla, max. 12 starters) en Frankrijk (Paris-Vincennes, max. 14 deelnemers) worden verreden, waarbij Zweden in 2023 de primeur heeft.

De lijst met koersen waarin gekwalificeerd kan worden is eveneens vastgesteld.

Ze worden verreden in Frankrijk (Prix d’Amérique Legend Race, Prix de France Speed ​​Race, Grand Criterium de Vitesse de la Côte d’Azur, Prix René Ballière), in Zweden (Paralympiatravet, Elitloppet, Hugo Abergs Memorial, Grand Prix ​​d’Aby), in Finland (Finlandia Ajo, Kymi Grand Prix), in Noorwegen (Oslo Grand Prix), in Italië (Campionato Europeo, Grand Premio Lotteria, Grand Prix Nazioni) en in België (Grand Prix de Wallonie). De dravers die de meeste punten hebben gescoord, kwalificeren zich voor de finale.

De UET Grand Prix, gereserveerd voor 4-jarigen, blijft daarnaast bestaan.

Europees kampioenschap leerling-pikeurs, Mallorca 23 oktober 2022

Helaas is Mats Wester op de voorlaatste plaats geëindigd tijdens het leerling-kampioenschap op Mallorca afgelopen zondag.

De loting in de eerste twee koersen viel tegen en in de daarop volgende koersen kon hij helaas niet meer voldoende punten behalen om nog een rol van betekenis te spelen in de eind klassering.

De eind-overwinning ging naar de Zweedse William Ekberg voor de Fransman Nicolas R. Brossard en de Noor Tord R. Salte.

In memoriam prof. dr. E. Lagerweij

(foto: Watersportverbond)

Eind September is op 89-jarige leeftijd professor Evert Lagerweij overleden.

Lagerweij had een lange staat van dienst binnen de wereld van de draf- en rensport, waar hij in eerste instantie de functie van baandierenarts bekleedde. In die rol trad hij rond de decenniumwisseling van de zeventiger en tachtiger jaren aan, dezelfde periode waarin zijn carrière als hoogleraar veterinaire anesthesiologie aan de Universiteit van Utrecht een aanvang nam.

In 1994 ging Lagerweij met vervroegd emeritaat, maar dat betekende allerminst dat hij achter de geraniums ging zitten. Hij was een fervent watersportliefhebber en vervulde vele functies in de nautische wereld, waaronder het voorzitterschap van het Watersportverbond.

Ook voor de draf- en rensport bleef Lagerweij actief, te weten als lid van de Raad van Appel.

Lagerweij stond bekend als zeer kundig en serieus waar het ging om zijn werkzaamheden, maar tegelijkertijd als een joviaal iemand met een gezonde dosis humor en een prettig persoon in de omgang. Bestuur en medewerkers van de NDR willen bij deze de familie veel sterkte wensen.

In memoriam Hans Werdekker

Vorige week bereikte ons het trieste bericht van het overlijden van onze oud-collega Hans Werdekker. Hij tobde  al enige tijd met zijn gezondheid, maar zijn overlijden kwam desalniettemin onverwacht.

Hans begon zijn loopbaan in 1966 als magazijnmedewerker bij de Stichting Totalisator Nederland, waar zijn vader werkzaam was als meetingleider en inspecteur.

Twee jaar later maakte hij de overstap naar de NDR. Daar kwam hij in eerste instantie bij de sportafdeling, om een paar jaar later de overstap naar de afdeling boekhouding te maken. Daar zou hij tot zijn pensionering blijven.

Bij het grote publiek was Hans vooral bekend als “stem”. Vanaf 1976 fungeerde hij als wedstrijdsecretaris op de Nederlandse koersbanen, wat in die tijd een combinatiefunctie was met die van speaker en commentator. In die rol excelleerde hij, en hoewel hij zijn microfoon eind tachtiger jaren aan de wilgen hing, geldt hij momenteel nog steeds als een van de beste verslaggevers in de historie van onze sport. Zijn verbale capaciteiten en markante stemgeluid vielen niet alleen op op de banen, maar ook daarbuiten. Zo viel hij ooit in als radioverslaggever voor het NOS-programma Langs De Lijn om een koers op Duindigt te verslaan, dit tot grote tevredenheid van de omroepbonzen in Hilversum. Hierna volgde een aanbieding om voor de radio te komen werken, maar die werd door Hans resoluut van de hand gewezen: hij was te verknocht aan de paardensport.

Toen de Britse wedgigant Ladbroke in 1987 de Nederlandse totalisator overnam werd Hans als eerste benaderd om vanuit de studio verslag te doen van de Engelse rennen, wat hij twee jaar heeft gedaan.

In 1989 werd Hans ook een vaste waarde op de kortebaan, want het is zijn stem die nu nog altijd klinkt bij de startcommando’s “Klaarmaken, op uw plaatsen één twee drie af!”

Hans blijft in herinnering voortleven als een bijzonder aimabel persoon en een fijne collega. Zijn goede humeur en gevoel voor humor waren schier spreekwoordelijk.

Op de zondagen was hij tot op het laatst nog vaak op Duindigt aan te treffen als toeschouwer bij de koersen waar hij zo van genoot.  Hans is 72 jaar geworden. Hij zal gemist worden.

Bestuur en medewerkers van de NDR wensen zijn partner Leo en familie heel veel sterkte toe in deze moeilijke tijden.

Mats Wester naar EK Leerlingen

Op 22 en 23 oktober zal Mats Wester ons land vertegenwoordigen op het Europees Kampioenschap Leerlingpikeurs. Plaats van handeling is Son Pardo op Palma de Mallorca, waar leerlingen uit negen verschillende landen in vier koersen de degens zullen kruisen.

De vijfentwintigjarige Wester wist in 2021 met 7 overwinningen de nationale titel bij de leerlingen te grijpen en was bovendien ook leerlingkampioen op de kortebaan, waar zijn broer Rick overigens de titel bij de professionals naar zich toetrok.

Namens de NDR wensen wij Mats een gelukkige loting en een voorspoedig kampioenschap toe!






De deelnemers:

Nathan RAMMANT (België)

Hussein KASSIR (Denemarken)

Tuukka VARIS (Finland)

Nicolas R. BROSSARD (Frankrijk)

Calvin BROUGHAN (Ierland)

Mats WESTER (Nederland)

Tord R SALTE (Noorwegen)

Catalina FUSTER (Spanje)

William EKBERG (Zweden)

Europese Commissie komt tot een positief oordeel over de toegekende “transitie vergoeding” voor onze sport

De inwerkingtreding van de nieuwe Wet op de Kansspelen/Kansspelen op Afstand
(WOK/KOA) per 1 oktober 2021 heeft sterk negatieve consequenties voor de draf- en
rensport door de sterk verminderde afdrachten van de wedomzet aan onze sector.
De belangrijkste oorzaak hiervan is het volledig wegvallen van de afdracht van de
Nederlandse wedomzet op de buitenlandse koersen en een sterk verminderde
wettelijke afdracht van de wedomzet op de Nederlandse koersen.

De overheid heeft dat ook vooraf onderkend en na een lang onderhandelingstraject
is er een eenmalige compensatie vastgesteld in de vorm van een transitie bijdrage.
Deze bedraagt voor een periode van vier jaar in totaal € 3,2M (€2,95M toegekend
aan de SNDR en €250K toegekend aan de Kortebaanbond). Dit bedrag is door de
overheid (vanuit het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) in november
2019 uitgekeerd aan deze beide organisaties. Daaraan was echter de voorwaarde
gekoppeld dat deze toekenning nog moest worden getoetst door de Europese
Commissie om te beoordelen of er in dit geval mogelijk sprake is van (niet
toegestane) staatssteun. Die beoordeling heeft de nodige vragen opgeleverd die via
het Ministerie van Justitie en Veiligheid (het verantwoordelijke ministerie voor onze
sport) aan het bestuur van de SNDR, de Kortebaanbond en de
wedvergunninghouder (ZEbetting&Gaming) zijn gesteld en beantwoord. Dit proces
van vragen/antwoorden is in juli 2022 beëindigd. Al die tijd hebben de SNDR en de
Kortebaanbond geen uitgaven willen/kunnen doen uit de door de Nederlandse
overheid toegekende en uitbetaalde transitie vergoeding.


Op basis van de aangeleverde informatie heeft de Europese Commissie deze week
geconcludeerd dat geen sprake is van ongeoorloofde staatssteun. Concreet betekent
dit dat de toegekende bedragen door de SNDR en de Kortebaanbond kunnen
worden gebruikt om het verlies aan afdracht inkomsten (deels) te compenseren. Aan
de bestedingen worden wel de nodige voorwaarden verbonden. Er dient jaarlijks
verantwoording te worden afgelegd aan de overheid op welke wijze gebruik is
gemaakt van deze financiële middelen. Daarbij is het belangrijk dat er investeringen
zullen moeten worden gedaan om een aangepast verdienmodel voor de sector te
realiseren waardoor er na de transitieperiode (tot medio 2025) weer een autonoom
financieel ecosysteem kan worden gegarandeerd (“de sector moet dan zijn eigen
broek weer kunnen ophouden”).

De lange wachtperiode tussen november 2019 en september 2022 is uiteraard
gebruikt om een gedegen plan op te stellen zodat deze transitie bijdrage optimaal
kan worden aangewend. Daarover zullen op korte termijn (nadat het ministerie nog
nadere formele richtlijnen heeft bekend gemaakt) nadere mededelingen worden
gedaan en er zal ook de nodige interactie met de sector plaatsvinden om zeker te
stellen dat we het geld aan de meest daarvoor in aanmerking komende investeringen
en kosten kunnen besteden. Daarbij wordt o.a. gedacht aan prijzengeld, fokpremies,
investeringen in marketing, PR, communicatie, IT/automatisering, bedrijfsvoering etc.

Kortom; eindelijk duidelijkheid en een positief resultaat voor de sector. Daar kunnen
we weer perspectief mee geven aan onze deelnemers!

Nieuwe regels voor paardenpaspoort

Sinds 28 januari 2022 wordt een nieuw paardenpaspoort uitgegeven. Vanaf dat moment geldt namelijk een nieuwe diergeneesmiddelenverordening. De inhoud van het paspoort verandert hierdoor. De tot 28 januari 2022 uitgegeven paspoorten blijven geldig. U hoeft geen nieuw paspoort aan te vragen.

Nieuwe ontwikkeling: Paarden uitsluiten voor slacht

Met ingang van de EU verordening 2021/963 is het niet meer toegestaan dat een paard op verzoek van een houder wordt uitgesloten voor de slacht. De andere redenen tot uitsluiting gelden nog wel, dus te laat of duplicaat paspoort of een medische reden.

Afgifte duplicaat paspoorten

Met de EU verordening 2021/963 is er ook iets veranderd aan de afgifte van duplicaat paspoorten. Volgens Artikel 25 lid 2 van die verordening moet een duplicaat paspoort altijd uitgegeven worden door de organisatie die het originele paspoort heeft uitgegeven. Dit geldt dus ook voor buitenlandse paarden. Bij een aanvraag van een duplicaat paspoort van bijvoorbeeld een Iers paspoort moet deze aanvraag doorgegeven worden aan de instantie van afgifte in Ierland. Die instantie geeft het duplicaat af en kan deze opsturen naar de PPI in Nederland waar de aanvraag is gedaan. De PPI in Nederland doet de registratie bij RVO en stuurt het naar de aanvrager. Andersom geldt dit dus ook voor Nederlandse paarden die in een ander EU-land verblijven.

Meer informatie omtrent aanvragen en regels paardenpaspoorten is te vinden op de website van RVO: https://www.rvo.nl/onderwerpen/identificatie-en-registratie-dieren/regels-paardenhouder/aanvragen-en-regels